مداحی در گذر از سنت به بدعت
تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۶۷۴۷۸
در آیین های سوگواری اسلامی به خصوص در مذهب تشیع مداحی یکی از پراهمیت ترین مقوله ها بوده، هست و خواهد بود. اما مداحی چیست؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت، مداحی گونه ای از هنر خواندن بر بستری از اعتقادات است که بر حسب زمان و مکان دستخوش تغییرات و دگرگونی هایی در شیوه ها و سنت های اجرای شده است. و این توانایی به روز شدن در مداحی همواره با نظرات موافق و مخالفی همراه بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هنردر جغرافیای مذهب
مداحی و ذکر مصیبت عضو جدایی ناپذیر از آیین ها و سوگواری های مذهبی در کشورهای شیعه و به‌خصوص ایران است. به اعتقاد برخی، مداحی یا روضه‌خوانی یکی از هنرهای نمایشی ملی و مذهبی ایرانیان همچون شبیه‌خوانی، پرده‌خوانی، نقالی است و به اعتقاد بسیاری دیگر این رسم و آیین فراتر از آن است که آنرا در زیرمجموعه هنر به شمار آوریم؛ به هر شکل صورت هنری این سنت بزرگترین عامل در گشوده شدن راه نو آوری و بدعت بوده است.
مداحی و مرثیه خوانی از صدر اسلام تا امروز
با نگاهی اجمالی به تاریخ اسلام از صدر تا امروز، درمی‌یابیم مداحی ریشه‌ای تاریخی در سیره پیامبر و اهل بیت دارد. در زمان پیامبر، اشعار زیادی هم در مدح و ثنای خداوند و هم در مدح پیامبر و هم در رابطه با وقایع تاریخی مثل غدیر خم سروده شده که بسیاری از این اشعار در دیوان‌های مختلف شعری؛ از جمله دیوان صاحب بن عباد (کاتب و وزیر آل بویه در قرن چهارم هجری قمری) موجود است و حتی علامه امینی (از مراجع بنام شیعه متوفی به سال ۱۳۴۹ شمسی) در کتاب الغدیر بسیاری از این اشعار را آورده‌است. مرثیه در اصل به معنای ابراز تأثر و تأسف بر فقدان عزیزان است. مرثیه از دوران شخص اول اسلام یعنی پیغمبر اکرم (ص) شروع شد. اخبار تاریخی وجود دارد مبنی بر اینکه بعضی از شعرای مشهور عرب جاهلی که زندگی جاهلی پیش از اسلام را درک کرده بودند پس از مسلمان شدن، اولین قصایدشان در محضر پیغمبر اکرم (ص) متضمن نوعی اظهار پشیمانی از گذشته و به تعبیر اصطلاحات اسلامی، توبه و همچنین مدح پیغمبر اکرم (ص) بود.
روضه خوانی چیست؟
گفته می‌شود در طول تاریخ به خصوص بعد از واقعه کربلا از آنجا که مداحان در ایام محرم به خواندن بخش‌هایی از کتاب روضه الشهدا نوشته کمال‌الدین حسین بن علی سبزواری (۸۴۰ ه ق سبزوار تا ۹۱۰ ه ق هرات) مشهور به مولانا حسین واعظ کاشفی، می‌پرداختند، واژه روضه خوانی به تدریج باب شد و تاکنون استفاده می شود.
تعبیر مداحی، تعبیر فارسی نسبتاً متأخری است. هنگامی که مذهب شیعه در ایران اعلام رسمیت یافت و مراسم شیعه؛ از جمله عزاداری برای ائمه به ویژه امام حسین (ع) راه افتاد تعبیرات دیگری از قبیل مرثیه‌خوانی بود؛ اما اخیراً تعبیر مداحی غلبه پیدا کرده است که اصل آن، خواندن شعر در مدح و مرثیۀ ائمه است که غالباً جنبۀ مرثیۀ آن بیشتر از مدح است.
اولین شعرا و مداحان
بسیاری از اندیشمندان دینی معتقدند در سیرۀ نبوی، از دو شاعر به عنوان شعرای شناخته شده حضرت رسول نام برده شده است؛ یکی از این شعرا حسان پسر ثابت انصاری است. او بعد از هجرت پیغمبر (ص) تا رحلت آن حضرت، شاعر پیامبر بود که در هر پیشامد و جنگ و غزوه‌ای برای حماسه‌سرایی و تقویت معنوی و روحیۀ مسلمانان هجو و نکوهش و سرزنش دشمنان اشعاری می سرود و از سوی پیغمبر تشویق می‌شد تا پاسخ مشرکین را بدهد و آنها را بی‌جواب نگذارد؛ اما او همواره از استعمال کلمات نابه‌جا و ناسزا منع می‌شده است.
دومین شاعر، مالک بن کعب انصاری (غروی) است او از طایفۀ بنی قریظه یهودیان بود که بعدها مسلمان شد، ذوق شعری داشت و شاعر شد و در کنار حسان بن ثابت انصاری شعر می‌گفت؛ بنابراین پیغمبر اکرم (ص) دو شاعر داشت که هم او، هم مسلمانان و هم اسلام را مدح و دشمنان را هجو و دفع می‌کردند.
از یک تشویق تا جاودانگی
یکی از مهمترین علل بقای مداحی در تاریخ اسلام از آغاز تا امروز تشویقی است که از آن دوران در تاریخ به نام حسان ابن ثابت انصاری به ثبت رسیده و باقی مانده است. حسان بن ثابت انصاری برای شعری که برای حادثۀ روز غدیر به نظم و شعر در آورد از پیغمبر اکرم تشویقیه دریافت کرد و در مقام تشویق او فرمودند: تا زمانی که با ما اهل‌بیت هستید به نفس قدسی (جبرئیل) مؤید باشید. این دعا مطلق و بی قید و شرط نیست؛ بلکه دعایی مشروط است و حسان بن ثابت انصاری بعد از رحلت پیامبر در کنار خلفا به ویژه خلیفۀ سوم عثمانی قرار گرفت.
نگاه امامان شیعه به مداحی
مداحی بعد از پیامبر ادامه داشت ولی با فرازوفرودهایی همراه بود، گفته شده ائمه به کسانی که مدحی می‌سرودند می‌گفتند گمان نکنید شما را تشویق می‌کنیم چون برای مدح من شعر سروده‌اید؛ بلکه به اعتبار حسن تعلم و یادگیری ادبیات، شما را تشویق می‌کنیم. مدح ائمه بعد از شهادت امام حسین (ع) و بعد از گذران دوران تقیه شدت یافت. امام باقر (ع) و بعد از ایشان امام صادق (ع) مردم را به احیا و زنده نگهداری نام اباعبدالله (ع) و نظم و شعر دربارۀ آن حضرت تشویق می‌کردند.
شعرایی در محضر امام باقر (ع) و امام صادق (ع) شعر می‌خواندند و تشویق می شدند و چون شعر آنها شعر مصیبت بود، از خانواده خود دعوت می‌کردند پشت پرده حاضر شوند و در شنیدن مرثیۀ امام حسین (ع) شرکت کنند و طبعاً بانوان رقت قلب بیشتری دارند؛ بنابراین زودتر به حالت گریه و زاری می‌افتند و گریه و زاری آنها مهیج گریه و زاری مردان می‌شود. این وضعیت تا دوران امام رضا (ع) ادامه داشت.
مداحی، موسیقی وردیف‌های آوازی
در هر صورت و با هر تعبیری مداحی امروز ما که در ایام محرم بیشترین نمونه های آن را سراغ داریم، ارتباطی تنگاتنگ با هنر موسیقی و آوازخواندن دارد. بسیاری از مداحان باسابقه و مداحانی که امروز دیگر در میان ما نیستند مهارت های انکار نشدنی در خواندن و تسلط تحسین برانگیزی در دستگاه ها و گوشه های موسیقی ایرانی داشتند که نمونه بارز آن را می‌توان در خانواده موذن زاده اردبیلی و افرادی نظیر حاج حمید منتظر سراغ گرفت که اذان مرحوم موذن زاده در دستگاه بیات ترک، گوشه روح‌الارواح خوانده شده است.
گوشه روح‌الارواح تحریرهای بسیاری دارد اما این مداح و موذن فقید با تیزبینی ضمن استفاده از این دستگاه موسیقی بدون اینکه از تحریرهای فراوان این گوشه بهره ببرد اذانی گفت که در اوج زیبایی و معنویت هرگز جنبه الهی آن را فدای جنبه زیبایی شناسانه موسیقی آن نکرد و پس او هم بسیاری مداحان و موذن های قدیمی باور عمیقی بر اولویت معنویت بر زیبایی شناسی داشتند.
بسیاری مداحان پیشکسوت و قدیمی، دستگاه شور را مادر دستگاه‌های موسیقی می‌دانند و معتقدند کسی که دستگاه شور را بداند به راحتی می‌تواند دستگاه‌های دیگر را فرا بگیرد. آنها معتقدند در دستگاه شور، آوازهایی نهفته است که در ارائه بهتر اجرا به خواننده کمک می‌کند.
سوز و گداز در سایه تقوی
در مداحی از دیدگاه مداحان قدیمی و پیرو سنتهای اصیل این هنر، سوز داشتن و آگاهی از دستگاه‌های موسیقی، لازم و ملزوم یکدیگرند. به عبارتی، سوز و گداز، جایگاه خود و دانستن دستگاه‌های موسیقی نیز جایگاه خود را دارند. صدای یک مداح، زمانی سوز خواهد داشت که عرفان و تقوای بالایی داشته باشد، اما دانستن دستگاه آوازی، سوز نمی‌خواهد. هرچند اگر برای ایجاد شور در مجلس، دستگاه‌ها را بدانیم، خوب است. کسانی که با ادوات موسیقی آواز می‌خوانند، صدایشان سوز ندارد. در واقع، خوانندگان نیازی به سوز در صدایشان ندارند؛ اما صدای یک مداح به سوز احتیاج دارد و آگاهی از دستگاه‌های موسیقی صدای او را زیباتر می‌کند. بسیاری مداحان معتقدند خوانندگان مذهبی باید از دستگاه‌های موسیقی آگاهی داشته باشند تا ضمن اجرای زیبا، حنجره‌شان خسته نشود. حُسن دیگر آگاهی از دستگاه‌های موسیقی، این است که خواننده می‌داند مثلاً در مولودی از چه دستگاهی استفاده کند که نشاط بیشتری داشته باشد یا در حُزن چه دستگاهی استفاده کند که سوز بیشتری به صدایش ببخشد.
مداحی در ایران
پیشتر در باره مهد و خواستگاه اصلی مداحی و روضه خوانی صحبت شد اما به صورت دقیق این پدیده در ایران از عهد صفویه با این باور و روایت که روضه خوانی، به معنای ذکر مصیبت سید الشهدا (ع) و مرثیه خوانی برای ائمه معصومین (ع) مورد تشویق امامان و یکی از عوامل زنده ماندن نهضت حسینی است رواج یافته و باعث پیوند روحی و عاطفی شیعه با اولیای دین شده است.
در روایاتی به نقل از ائمه اطهار (علیهم‌السلام) آمده در سوگ امام حسین (ع) گریستن، گریاندن و خود را به گریه واداشتن، پاداش‌هایی عظیم دارد و مایه دستیابی به رحمت الهی، سعادتمندی و ورود به بهشت جاویدان می‌شود. در برخی روایات، تصریح شده پاداش‌های مذکور در برابر گریه‌ای اندک، به فرد گریه‌کننده عطا می‌شود. بی گمان این روایات در برپایی عزاداری امام حسین (ع)، بقا و تداوم آن نقشی فراوان داشته است. بر اساس این باور تاریخی و مستند به روایات، اشک ریختن و گریستن در مصائب اهل بیت (ع)، نشانه عشق به آنان است و علاوه بر سازندگی‌های تربیتی برای سوگوار، موجب اجر و پاداش الهی در آخرت و بهره‌مندی از شفاعت اباعبدالله الحسین است.
مدرنیته؛ آغاز دوران خطر و انحراف
از روایاتی که به نقل از ائمه اطهار (علیهم‌السلام) آوردیم، روشن شد در سوگ امام حسین (ع) گریستن، گریاندن و خود را به گریه واداشتن، پاداش‌هایی عظیم دارد و مایه دستیابی به رحمت الهی، سعادتمندی و ورود به بهشت می‌شود. اما در گذر زمان نگاه ویژه به اصل گریاندن باعث شده برخی بدون توجه به انحرافی که در مسیر خود پیدا کرده اند تمام تلاش خود را صرف گریاندن به هرقیمتی حتی عبور از مرزهای اصالت این هنر و قربانی کردن وظیفه خطیر امانتداری در بیان نکات تاریخی و اضافه کردن خرافه ها و داستانسرایی های بی پایه و حتی دروغ و خیالپردازی بکنند.
مستی شراب گریه وغفلت از حقیقت
محمد صحتی سردرودی در کتاب خود با عنوان حریف شناسی عاشورا و تاریخ امام حسین (ع) به نکته بسیار ظریفی اشاره می‌کند. به اعتقاد وی «بسیاری از تحریفات و افسانه پردازی ها و حتی بدعت ها در شیوه اجرایی مداحی نه از سوی دشمنان که به واسطه عمق کم آگاهی در بین برخی از دوست داران اهل بیت و امام حسین (ع) و یارانش صورت گرفته و ریشه این رویداد چیزی نیست جز باور بر این که گریه کردن و گریاندن برای حسین اجر و ثوابی بس عظیم دارد. و به همین خاطر است که راه برای ورود و اشاعه انواع و اقسام روایات بی پایه و اساس در باره واقعه کربلا به مدح و مداحی باز شد تا با هرچه بیشتر احساسی کردن فضا مخاطب شیفته اهل بیت را تا آنجا که ممکن است تحت انواع و اقسام فشارهای روحی و عاطفی قرار دهند و هرچه می‌توانند بگریانند.
این نگاه و زاویه دید باعث شد تا امروزه برخی از مداحان بدون توجه به اصالت این میراث معنوی بعضا قطعاتی از موسیقی پاپ ایرانی در دهه های گذشته را به واسطه جذابیت شنیداری و ارجاعات نوستالژیک با تغییر ریتم و سبک خواندن به عنوان مرثیه در جلسات اجرا کنند.
سردرودی معتقد است این باور ماکیاولی که هدف وسیله را توجیه می‌کند یکی از مهم ترین علل تحریفات و بدعت‌های بی دلیل و بی ثمر در مداحی و مراسم ویژه عزاداری اهل بیت به شمار می آید.
اما بی شک، دروغ از گناهان کبیره است و خدا را نمی‌توان با گناه و معصیت پرستید و تصور اینکه با دروغ پردازی و افسانه سازی می‌توان به تکایا و هیات های حسینی رونق بخشید و به خدا نزدیک شد اشتباهی است بزرگ.
منابع:
- سردرودی، محمد. «تحریف شناسی عاشورا و تاریخ امام حسین». چاپ اول. ۱۳۸۳. انتشارات امیرکبیر
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۶۷۴۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه هیات‌های مذهبی برای سالروز شهادت امام صادق(ع) اعلام شد
به گزارش خبرنگار مهر، در آستانه فرا رسیدن سالروز شهادت امام صادق (ع) تعدادی از هیأت‌های مذهبی، مساجد و بقاع متبرکه سراسر کشور برنامه عزاداری خود را اعلام کردند.
*حرم مطهر امام رضا (ع) / مشهد
شب شهادت
سخنران: حجت‌الاسلام علی اوسطی
مرثیه‌خوانی: سیدمحمود علوی و مرتضی اسلامی‌نژاد
قرائت زیارت امین‌الله: احمد واعظی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۱۹:۲۵
روز شهادت
سخنران: آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی
مرثیه‌خوانیان: رضا عرفانیان، امیر عارف
قرائت زیارت امام صادق (ع): قاسم پناهی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، از ساعت ۹:۱۵
نشانی: حرم مطهر امام رضا (ع)، رواق امام خمینی (ره)
*حرم مطهر حضرت معصومه (س) / قم
شب شهادت
سخنران: حجت‌الاسلام آقاتهرانی
مرثیه‌خوانی: عباس حیدرزاده
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
ظهر شهادت
سخنران: حجت الاسلام سید حسین آقامیری
مرثیه‌خوانی: میثم مطیعی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
شام شهادت
سخنران: حجت‌الاسلام مؤمنی
مرثیه‌خوانی: سیدعلی حسینی‌نژاد
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
نشانی: قم، حرم مطهر حضرت معصومه (س)، شبستان امام خمینی (ره)
*هیأت رایةالعباس (ع) / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام ریاضت
مرثیه‌خوانی: محمود کریمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: چیذر، آستان امامزاده علی اکبر (ع)
*هیأت ریحانه الحسین (س) / تهران
سخنران: حجت الاسلام سید عباس موسوی مطلق
مرثیه‌خوانی: سید مجید بنی فاطمه
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: اشرفی اصفهانی، باغ فیض، خیابان ۲۲ بهمن، مجتمع فرهنگی مذهبی ریحانه الحسین (س)
*هیأت رزمندگان اسلام / تهران
سخنران: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
مرثیه‌خوانی: سید مجید بنی فاطمه، علی اکبر حائری
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: خیابان فاطمی، نرسیده به تقاطع کارگر
*هیأت عشاق العباس (ع) / تهران
سخنران: شیخ مهدی حسن آبادی
مرثیه‌خوانی: سید مجید بنی فاطمه، حسین سیب سرخی، روح‌الله بهمنی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، از ساعت ۱۴ ظهر
نشانی: میدان سبلان، خیابان جانبازان غربی، نرسیده به خیابان کرمان، نبش خیابان رحمتی، ورودی اورژانس
*حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع) / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام علیرضا صادقی واعظ
مرثیه‌خوانی: سعید هدایتیان، جواد هاشمی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع)، شبستان امام خمینی (ره)
*مسجد ارک / تهران
مرثیه‌خوانی: منصور ارضی
سخنران: شیخ عباس صراف
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: خیابان پانزده خرداد، مسجد ارک
*مسجد حضرت امیر (ع) / تهران
پیش‌منبرخوانی: حسین ارضی
سخنران: حجت‌الاسلام سیدمحمدباقر علوی تهرانی
مرثیه‌خوانی: علی کرمی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۱۰
نشانی: خیابان کارگر شمالی، بالاتر از ایستگاه مترو
*هیأت آئین حسینی (ع) / تهران
سخنران: حجت الاسلام قرائتی
ترتیل‌خوانی و بیان نکات تفسیری: میثم مطیعی
مرثیه‌خوانی و عزاداری: میثم مطیعی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: میدان شیخ بهایی، ده ونک، آستان مقدس امامزاده قاضی الصابر (ع)
*حسینیه جلوه / تهران
مرثیه‌خوانی: حسن خلج
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۷:۳۰ صبح
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، کوچه زهره کرمانی، حسینیه جلوه
*هیأت محبان فاطمه الزهرا (س) / تهران
سخنران: حجت الاسلام خاتمی خوانساری
مرثیه‌خوانی: سعید حدادیان، حسین سیب سرخی، محمدحسین حدادیان
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان آزادی غرب، یادگار امام، مهدیه امام حسن مجتبی (ع)
*هیأت الرضا محفل بسیجیان و رهروان شهدا / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سیدجلال موسویان
مرثیه‌خوانی: جواد مقدم و رضا هلالی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان خیام، پایین‌تر از میدان محمدیه، خیابان شهید هرندی، تکیه‌گاه آقامرتضی علی
*هیأت کربلا / رفسنجان
مرثیه‌خوانی: مجتبی رمضانی
تشییع پیکر شهید گمنام و تدفین کنار هیأت
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت ماه ساعت ۱۵
نشانی: رفسنجان، از میدان شهید سلیمانی (شهدا) به سمت میدان ابراهیم
*هیأت ریحانةالنبی / تهران
شب شهادت
پیش‌منبرخوانی: حجت‌الاسلام اهری
سخنران: حجت‌الاسلام عالی
مرثیه‌خوانی: محمدحسین پویانفر
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰
نشانی: میدان تجریش، امامزاده صالح (ع)
*مسجد جامع نظام مافی / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام ناصر رفیعی
مرثیه‌خوانی: محمدجواد احمدی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
نشانی: بلوار آیت‌الله کاشانی، بعد از سه‌راه جنت‌آباد جنوبی
*هیأت محبان الرضا / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سیدحسین مؤمنی
مرثیه‌خوانی: محمد نوروزی و وحید یوسفی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان آزادی بعد از دانشگاه شریف بلوار شهید اکبری بقعه شیخ طرشتی
*هیأت مکتب الزهرا (س) / تهران
سخنران: شیخ علی خزاعی
مرثیه‌خوانی: محمدرضا طاهری، حسین طاهری
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۱۹:۳۰
نشانی: خیابان شریعتی، خیابان شهدای ناجا، ستاد فرماندهی تهران بزرگ حسینیه چهارده معصوم (ع)
*هیأت عبدالله بن الحسن / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام حامد کاشانی
مرثیه‌خوانی: حنیف طاهری
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه ز نماز مغرب
نشانی: فرمانیه، دیباجی‌شمالی، نرسیده به بزرگراه صدر، مسجدالرضا
*مسجد شهید بهشتی / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام اسماعیل رمضانی
مرثیه‌خوانی: سیدمهدی حسینی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان نبردش مالی، میدان نبرد
*هیأت رضا جان (ع) / تهران
سخنران: شیخ عباس صراف
مرثیه‌خوانی: حسن حسینخانی، محمد حسن فیضی، علی کرمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، خیابان فرهنگ، حسینیه شهدای قهرود
*هیأت ام البکاء / تهران
سخنران: حجت الاسلام عبدالحمید شهاب
مرثیه‌خوانی: علی پورکاوه، محمد حسن فیضی، محمد عطایی نیا
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: خیابان جمهوری، نرسیده به میدان بهارستان، کوچه ممتاز، حسینیه دلریش
*هیأت ثارالله / رشت
سخنران: حجت‌الاسلام اولادوطن
مرثیه‌خوانی: مهدی سلحشور و ابوذر بی وکافی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: رشت، آستان مقدس حضرت فاطمه اُخریٰ (س)
*مصلی شهر / دامغان
سخنران: آیت‌الله میرباقری
مرثیه‌خوانی: محمود کریمی، محمد کریمی و سیدمحمود علوی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
نشانی: سمنان، دامغان
* هیأت باب القبله / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سیدرضا عمادی
شعرخوانی: حسین واعظی
مرثیه‌خوانی: سیدعباس حسینی، مرتضی فرهنگ و سیدجواد پرئی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان جمهوری، سعید جنوبی، کوچه درختی
*هیأت پیرعطاء / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام صفدری
مرثیه‌خوانی: عباس رحمانی، مهدی غیاثی و جواد حبیبی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۷
نشانی: سه‌راه امین‌حضور
*هیأت نورالرضا / تهران
سخنران: حجت‌الاسام حامد کاشانی
مرثیه‌خوانی: امیر عباسی و محمد رستمی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: ازگل، خیابان نوبهار، کوچه گلستان شرقی، حوزه علمیه امام خمینی، مسجد امام رضا (ع)
*فاطمیه تهران / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام ناصر خلج
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱
نشانی: خیابان قزوین، دوراهی قپان، خیابان شهید تهمتن، خیابان شهید مهدوی
*هیأت عشاق الحسین (ع) / تهران
شب شهادت
سخنران: حجت الاسلام امیر انصاریان
مرثیه‌خوانی: علی قربانی، محمد کریمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، ساعت ۲۰:۳۰
روز شهادت
سخنران: حجت الاسلام مهدی جعفری
مرثیه‌خوانی: علی قربانی، علی‌اکبر زادفرج، سیدمحمدرضا نوشه ور
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: میدان امام حسین (ع)، خیابان ۱۷ شهریور، نرسیده به چهارراه صفا، حسینیه عشاق الحسین (ع)
*هیأت مکتب‌الرضا / / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام هاشمی گلپایگانی
مرثیه‌خوانی: حنیف طاهری، پیام کیانی و حسین محمدی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از نماز ظهر
نشانی: افرسیه، خیابان ۳۸، پانزده متری چهارم، مسجد روح‌الله
*هیأت فداییان حسین / اصفهان
سخنران: حجت‌الاسلام خوشنوریس‌زاده
مرثیه‌خوانی: سیدرضا نریمانی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰
نشانی: صافهان، چهارراه عسکریه، امامزاده شاه میرحمزه
*هیأت لواءالحیدر کرار (ع) / کرج
سخنران: حجت الاسلام طباطبایی
مرثیه‌خوانی: سید امیر حسینی، محمد شعبانپور
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: کرج، بلوار مؤذن، شهرک سپهر مسجد حضرت ولی عصر (عج)
*هیأت رهپویان وصال / شیراز
سخنران: حجت‌الاسلام انجوی‌نژاد
مرثیه‌خوانی: علی اکبری
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
نشانی: شیراز، خیابان شهید آقایی، حسینیه سیدالشهدا
*هیأت بنی فاطمه / تهران
سخنران: مهدی توکلی
مرثیه‌خوانی: مهدی سماواتی
زمان: از جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه به مدت ۲ روز از ساعت ۷
نشانی: خیاابان امیرکبیر، نرسیده به چهارراه سرچشمه
*مسجد الشهدا / تهران
سخنران: مهدی توکلی
مرثیه‌خوانی: محمدحسین پویانفر، سید محمدرضا نوشه ور
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: بزرگراه محلاتی، پل عابر پیاده
*هیأت بیت‌العباس / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام مرتضی سعیدی
مرثیه‌خوانی: محسن عربخالقی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان پیروزی، خیابان نبرد شمالی، کوچه شهید امیراسماعیلی ثانی
*هیأت رزمندگان / قم
سخنران: حجت‌الاسلام سیدجواد سبحانی
مرثیه‌خوانی: حسن شالبافان
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: قم، گلزار شهدای علی بن جعفر علیه السلام حسینیه امام خامنه‌ای مدظله العالی
*هیأت یا امام حسین / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام عباس صراف
مرثیه‌خوانی: کاظم غفارنژاد و پیام کیانی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: میدان خراسان، کوچه نور مهدی، حسینیه موسی بن جعفر
*اجتماع صادقیون / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سید علیرضا حسینی
مرثیه‌خوانی: سعید حدادیان، امیر عباسی، رضا هلالی، علی ورکاوه و محمدحسین حدادیان
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۱۰
نشانی: فلکه دوم صادقیه
*هیأت عشاق العباس / قم
سخنران: حجت‌الاسلام بیگدلی
مرثیه‌خوانی: حسن عطایی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: قم، باجک، کوچه دوم، حسینیه کربلا
*هیأت فاطمیون / تهران
پیش‌منبرخوانی: مهدی آصفی
سخنران: حجت‌الاسلام عباس صراف
مرثیه‌خوانی: علی‌اکبر زادفرج
زمان: از جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه به مدت ۲ روز از ساعت ۷
نشانی: خیابان مجاهدین اسلام، چهارراه آبسردار، حسینیه فاطمیون
*هیأت اصحاب‌الحسین / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام قنبریان
مرثیه‌خوانی: مهدی رسولی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت‌ماه از نماز مغرب
نشانی: خیابان انقلاب، مسجد دانشگاه تهران
*حسینیه اعظم / زنجان
سخنران: حجت‌الاسلام حسین انصاریان
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: زنجان، حسینیه اعظم زنجان
* دارالولایه حضرت امیرالمؤمنین (ع) / سمنان
سخنران: شیخ مهدی حسن آبادی
مرثیه‌خوانی: سید مهدی میرداماد، حسین ستوده
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: سمنان، خیابان آستانه، حسینیه اعظم سمنان
*حسینیه اعظم ثارالله (ع) / ارومیه
سخنران: حجت الاسلام امامی
مرثیه‌خوانی: میثم مطیعی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: ارومیه، بلوار ۷ تیر، جنب ترمینال شهرستان، حسینیه اعظم ثارالله (ع)
*مسجد محمدخان بیک / قزوین
سخنران: حجت‌الاسلام مجید شجاعی
مرثیه‌خوانی: حسین ستوده، مهدی نظری و علی‌اکبر حسن‌زاده
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: قزوین، چهارراه راهنمایی، مسجد محمدخان بیک
*هیأت ثارالله / زنجان
سخنران: حجت‌الاسلام اسماعیل رمضانی
مرثیه‌خوانی: مهدی رسولی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۱۷
نشانی: زنجان، گلزار شهدای پایین، حسینیه شهدا
کد خبر 6094902
تداوم بارندگی‌ها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد